روش های ارزشگذاری سهام

 

ارزشگذاری سهام یکی از جنبه‌های حیاتی تحلیل مالی است که بر تعیین ارزش ذاتی سهام یک شرکت تمرکز دارد. این فرآیند شامل روش‌های مختلف و کاربردهایی است که به سناریوهای سرمایه‌گذاری متفاوت پاسخ می‌دهد. در زیر، یک مرور کلی از مفاهیم کلیدی و فرآیندهای مرتبط با ارزشگذاری سهام ارائه شده است.

درک ارزشگذاری:

ارزش ذاتی(Intrinsic Value) یا ارزش بنیادی مفهومی است که تجزیه و تحلیل کنندگان مالی برای برآورد ارزش سهام، با توجه به تمام عوامل و خصوصیات و شرایط فعالیت های تجاری یا سرمایه گذاری، آن را همواره مورد استفاده قرار می‌دهند.

ارزش ذاتی، ارزش فعلی جریان عایدات آینده است که بر اساس بازده جاری بازار تنزیل می‌شود.

• مدل‌های ارزشگذاری

1. مدل‌های ارزشگذاری مطلق:

این مدل‌ها ارزش ذاتی یک دارایی را به‌طور مستقیم برآورد می‌کنند.

به مدل های ارزیابی مطلق مدل‌های ارزش فعلی Present Value Models یا مدل تنزیل جریان نقدی (DCF) نیز گفته می‌شود. این مدل‌ها به‌عنوان یک گروه، رویکردی چالش‌برانگیز و دقیق برای     ارزشگذاری دارایی‌ها تشکیل می‌دهند.

       مدل تنزیل سود سهام تقسیمی :

ارزش یک سهم را بر اساس ارزش فعلی سودهای آینده تقسیمی پیش‌بینی‌شده محاسبه می‌کند.

       مدل‌های تنزیل جریان نقدی آزاد:

• مدل تنزیل جریان نقدی آزاد شرکت یا FCFF) Free Cash Flow to the Firm)

(FCFF) جریان نقدی حاصل از عملیات منهای مخارج سرمایه است.

• مدل تنزیل جـریان نقدی آزاد صاحبان سهام یا FCFE) Free Cash Flow to Equity)

در واقع، همان جریان نقدی آزاد شرکت است که مخارج بدهی شامل پرداخت‌های مربوط به بهره و اصل بدهی از آن کسر شد‌ه، به همین دلیل به آن جریان نقدی آزاد اهرمی نیز گفتـه می‌شود.

این روش، بیانگر این است که در نهایت چه میزان وجه نقد برای سهام‌داران شرکت در دسترس است. در تنزیل جریانات نقدی صاحبان سهام باید از بازده مورد نظر سهام استفاده کرد.

       مدل درآمد باقی‌مانده یا Residual Income

درآمد باقیمانده عبارت است از مابه‌التفاوت سود شرکت و بازده مورد انتظار سهامداران در هر دوره که بازده مورد نظر در حقیقت هزینه فرصت سهامداران را بیان می‌کند. بنابراین درآمد باقیمانده سودی است که علاوه بر پوشش هزینه فرصت سهامداران به‌دست‌آمده است.

براساس این مدل ارزش سهام شرکت برابر حاصل جمع ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام و ارزش تنزیل شده درآمدهای باقیمانده آتی شرکت است.

2.مدل های ارزشگذاری نسبی:

این مدل‌ها نسبت‌های ارزیابی یک شرکت مانند P/E، P/B و EV/EBITDA را با نسبت‌های شرکت‌های مشابه مقایسه می‌کنند تا ارزش نسبی را تعیین کنند.

3.مدل ارزشگذاری مبتنی بر دارائی:

از مدل های ارزشگذاری مبتنی بر دارائی ها به عنوان ساده ترین روش ها جهت ارزشگذاری می توان نام برد.

هر چند در بسیاری از موارد ارزش منتج از این روش با ارزش برآوردی از روش های دیگر دارای اختلاف می باشد اما حداقل برای دو دسته از شرکت ها، یک شرکت های ورشکسته و دیگری شرکت هایی همچون شرکت های املاک و مستغلات که اساس آن ها دارائی می باشد مفید خواهد بود.

این مدل در برگیرنده سه روش است:

• • ارزش دفتری تعدیل شده دارایی ها
  • ارزش جایگزینی دارایی ها
  • ارزش نقد شوندگی دارایی ها

فرآیند ارزشگذاری

فرآیند ارزشگذاری سهام معمولاً شامل پنج مرحله است:

1. درک کسب‌وکار: انجام تحلیل صنعت و رقبا برای پیش‌بینی عملکرد.
2. پیش‌بینی عملکرد: برآورد فروش، درآمد و جریان‌های نقدی آینده.
3. انتخاب مدل ارزشگذاری مناسب: انتخاب مدلی بر اساس ویژگی‌های شرکت و زمینه ارزشگذاری
4. تبدیل پیش‌بینی‌ها به ارزشگذاری: اعمال قضاوت برای تبدیل پیش‌بینی‌ها به برآورد ارزش
5. کاربرد نتایج ارزشگذاری: استفاده از ارزشگذاری برای ارائه توصیه‌های سرمایه‌گذاری یا ارزشگذاری قیمت‌های معامله

 کاربردهای ارزشگذاری سهام

• انتخاب سهام: تحلیلگران از ابزارهای ارزیابی برای تعیین اینکه آیا سهام به‌طور عادلانه قیمت‌گذاری شده، بیش از حد ارزش‌گذاری شده یا کم ارزش‌گذاری شده است، استفاده می‌کنند
• ارزیابی رویدادهای شرکتی: ارزشگذاری در بررسی ادغام‌ها، خریدها و سایر اقدامات شرکتی حیاتی است
• ارائه نظرات مصنصانه: تحلیلگران ممکن است ارزشگذاری های  مستقل از شرایط معامله ارائه دهند.
• ارتباط با ذینفعان: نتایج ارزشگذاری به تسهیل بحث‌ها بین مدیریت، سهامداران و تحلیلگران در مورد ارزش شرکت کمک می‌کند.

 چالش‌ها و ملاحظات

• کارایی بازار: تحلیلگران باید کارایی بازار را در هنگام ارزشگذاری قیمت‌های سهام و ارزش‌های ذاتی در نظر بگیرند.
• تحلیل حساسیت: تغییرات در فرضیات مربوط به نرخ‌های رشد و نرخ‌های تنزیل می‌تواند تأثیر زیادی بر ارزشگذاری ها داشته باشد.
• کیفیت گزارش‌های مالی: دقت ارزشگذاری ها  به کیفیت اطلاعات مالی موجود بستگی دارد.

  نتیجه‌گیری

ارزشگذاری سهام یک فرآیند چندوجهی است که ترکیبی از تحلیل کمی و بینش‌های کیفی را شامل می‌شود. این فرآیند برای تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری، مالی شرکتی و درک دینامیک‌های بازار ضروری است. تسلط بر تکنیک‌های مختلف ارزیابی و کاربردهای آن‌ها برای تحلیلگران و سرمایه‌گذاران بسیار مهم است.